حسینیه معلی و حسینیه شبکه مازندران، بجای تئوری پردازی محض، الگو‌های عملی را مکمل رهنمود‌های گفتاری کرده تا در عمل نشان دهند بهترین شکل محتواگذاری برای اداره یک حسینیه چیست.
هادی ابراهیمی کیاپی عضو هیئت علمی دانشگاه
تغییر نسل‌ها قطعا به تغییر ذائقه‌ها و سلیقه‌ها منجر می‌شود و اگر ارکان جامعه در مسیر این تغییر، همراه با تحولات روز تنوع رفتاری و گفتاری نداشته باشند، بی تردید بوی کهنگی به خود گرفته و در طرفهالعینی از مدار توجه و استقبال خارج‌شده و جاذبه خود را از دست می‌دهند
یکی از گزینه‌های جدی جامعه برای استقبال محتوایی و شکلی از تغییرات مورد نظر نسل نو، حسینیه‌ها هستند که اگرچه در رأس مطالبات همه نسل‌ها قرار دارند، اما در رأس تهاجمات همه دشمنان نیز هستند و از این رو یا با تحریفات و خرافات و اضافات و شبهات به جنگ محرم و عاشورا می‌آیند و یا با تهاجمات کینه توزانه، این اجتماعات را هدف قرار می‌دهند همانگونه که در سال‌های اخیر تلاش کردند با تصرف فرهنگیِ پیاده رو‌ها و تماشاگران مراسم دسته روی خیابانی، روح عفاف را از این مراسم از بین ببرند و این مراسم عظیم تأثیرگذار را به تفریحات محرمی تبدیل کنند و با تزریق موسیقی‌های غیرمتعارف، معنویت محرم را کاهش دهند و امسال نیز اوج خباثت‌های خود را با “تحریم محرم” و کمپین‌های “سیاه نمی‌پوشیم” به نمایش گذاشتند.
شوربختانه اینکه برخی شعرا و مداحان، بلحاظ محتوایی ورود ناقص و یا منحرف به موضوع محرم داشته و در توصیفات و ستایشها، بحدی افراط کردند که‌گاهی بوی شرک به مشام برسد و‌موجبات زیرسؤال رفتن شیعه را فراهم کنند بگونه‌ای که استاد شهید مرتضی مطهری و بسیاری از بزرگان از جمله مقام مظم رهبری تأکید بسیار داشتند که اولا محرم و عاشورا دستخوش تحریفات و خرافات نشده و ثانیا اضافات غیرمتعارف محرم و عاشورا را از فلسفه پیدایش آن دور نمایید.
تذکرات و هشدار‌های پی در پی دلسوزان دینی به گردانندگان حسینیه‌ها و هیئت‌ها در جهت نجات مراسم عزاداری حسینی از اندیشه‌های سکولاریستی و لیبرالیستی بسیار فراوان بود، اما بعضا در عمل با مشکلات متعددی دست و پنجه نرم می‌کردند و در دوراهی جاذبه‌های امروزی و اعتقادات بنیانی قرار گرفته و در انتخاب راه درست مردد بوده و نیاز شدید به الگو داشتند، الگویی که رسانه ملی با رویکردی جدید در برنامه‌سازی آئینی به سراغ آن رفت و با ساخت حسینیه معلی گام محکمی برای خرافه زدایی و کاهش اضافات غیرمتعارف از مراسم محرم برداشت.
مخاطبان به خوبی برنامه‌های مناسبتی کلیشه‌ای با قواعد از پیش تعیین شده درایام مناسبت‌های آئینی را به یاد دارند اما امسال پس از برنامه قرآنی بسیار موفق محفل، حسینیه معلی گام دیگری از رسانه ملی در جهت نوآوری و جذب نسل جوان جامعه است که انصافا موفق بوده و انتظارات جامعه را از رسانه ملی هم برآورده کرده و هم بالا برده که طبعا در آینده باید استمرار یابد.
حسینیه معلی در شبکه سه حسینیه‌ای مدرن، جامع، مستند، معتبر و جذاب را به افکار عمومی ارائه کرده و امکان الگو برداری را برای همه حسینیه‌های کشور و حسینیه‌های جهان اسلام فراهم کرده ، کافی است که مختصات حسینیه معلی را مرور کنیم که آقای حامد سلطانی اجرای آغازین آن را به عهده داشته و این روز‌ها توسط آقای نجم الدین شریعتی در حال اجراست
۱-مخاطب حسینیه معلی، جهانی و فراتر از عالم تشیع و جهان اسلام بوده و سایر ادیان و حتی آزادمنشان عالم را شامل می‌شود.
۲-سنت‌های عزاداری حسینی توسط همه اقوام ایرانی و حتی اقوام کشور‌های عربی و افغانستانی و پاکستانی و سایر کشور‌ها در این حسینیه مورد توجه قرار گرفته و با مثبت گرایی، سعی شده است نقاط قوت این سنت‌ها تبلیغ و ترویج شود.
۳-نقش آفرینی همه اقشار اعم از زن و مرد، پیر و جوان، تهرانی و شهرستانی با روح حاکم بر حسینیه یعنی یکپارچگی اسلامی بسیار جلب توجه کرده تا نشان داده شود که عنصر زن نباید فقط مخاطب باشد، بلکه باید در متن کار هم دیده شود.
۴-کار قشنگ دیگر حسینیه معلی، ابتکارات خاصی مانند” با حسین حرف بزن” است که اینگونه نوآوری ها، حسینیه‌ها را از یکسوگرایی خارج کرده و دوسویه می‌شود و متکلم مع الوحده، متکلم مع الغیر می‌شود ضمن اینکه مکنونات قلبی حسینی‌ها موجب وسعت تأثیرگذاری حسینیه بر روح مخاطبان شده و بهره وری حسینیه فوق العاده ارتقاء می‌یابد
۵-استفاده از کارشناسان بسیار کاربلدی مانند دکتر میثم‌مطیعی و مداحان کارکشته مانند بنی فاطمه، هلالی و رسولی در ارزیابی مداحی‌ها و تزریق خاطرات و نقل قول‌های آن‌ها از مقاتل و سایر کتب معتبر در اصل استانداردسازی آن‌ها برای مخاطبان تلویزیونی حسینیه معلی برای چگونگی اداره حسینیه هاست.
۶-استفاده از مداحان بنام بین المللی اقدام فوق العاده حسینیه معلی است که اولا ثابت کننده جامعیت نگاه جهانی ما به کارکرد حسینیه هاست و ثانیا این استقبال ها، مؤید ام القراء بودن ایران امروز برای جهان اسلام است.
۷-اقدام ارزنده دیگری که در حسینیه معلی شاهد آن بوده ایم، توجه همزمان به واقعه عاشورا و نیز ابتلائات و گرفتاری‌های جهان اسلام در عصر حاضر است و این کار زیرکانه و با دعوت از مهمانان خاص فلسطینی انجام شده و طی آن به جنایات رژیم اشغالگر قدس ورود مسئولانه‌ای شده است که این اقدام، اولا تلاشی برای کنار نهادن تفکر سکولاریستی از فضای حسینیه‌ها است که بعضی‌ها بر جداماندن حسینیه‌ها از سیاست و حتی انقلابی گری امام حسین (ع) تأکید دارند و ثانیا مشتی نمونه خروار است تا مسلمانان یاد بگیرند که برگزاری مراسم حسینیه‌ها باید همدردی مسلمانان را نسبت به هم بیشتر کند
۸-هدایت درست تعزیه‌ها از دیگر نقاط قوت حسینیه معلی است و در اقدامی جالب، تعزیه حضرت رقیه (س) دختر سه ساله امام حسین (ع) بدون هیچگونه منع شرعی توسط یک دختر خردسال اجرا شد که بسیار تأثیرگذار و باورپذیر بود و یادمان نرود که در تمامی تعزیه‌ها این کار توسط مردان و پسران انجام می‌پذیرد
۹-استفاده بهینه از هنر همه افراد از جمله معلولان جسمی در حسینیه معلی که اوج آن در هنرنمایی یک مداح نابینا انجام شد نیز از دیگر نقاط قوت حسینیه معلی است که این هم برای سایر حسینیه‌ها الگوسازی می‌کند.
۱۰-حسینیه معلی نشان داد که مقابله با جریان‌های سنتی خرافات محور، جرأت و جسارت آگاهی محور می‌طلبد و برای شکستن کلیشه‌های غلط سنتی و استمراربخشی به کلیشه‌های درست سنتی، نباید هراس بدنامی و یا تقابل خرافه گرایان داشت و این کار به نیکویی هر چه تمامتر در حسینیه معلی در حال انجام است.
۱۱-تنوع آیتم‌ها در حسینیه معلی عامل اصلی جذب مخاطبان مختلف السلیقه است، یکی از این آیتم دعوت از میهمانان خاص مثل متحول شده‌های حسینی، شفاگرفته ها، اجابت شده‌ها و کسانی که به تأسی از آن امام زندگی مجاهدانه پیشه کرده تاوان‌های زیادی داده اند، این کار یعنی جاری کردن فرهنگ حسینی در متن زندگی که یک مطالبه آرمانی است.
۱۲-نکته مهمی که در حسینیه معلی به جلوه در آمده است، ظرفیت بی پایان برای توسعه محتوایی حسینیه‌ها و نزدیک کردن عزاداران حسینی به اندیشه‌ها سیره عملی امام حسین (ع) است که این امر بی نهایت بودن ظرفیت‌ها را برای تنوعات بعدی را ثابت می‌کند.
شبکه تلویزیونی مازندران نیز از چند سال پیش حسینیه‌ای را برای ایجاد تنوع و نوآوری برای نسل نو و بروز و شناسایی استعداد‌ها ایجاد کرده که با توجه به وسع یک شبکه استانی، کار بزرگ و الگوی قابل قبولی است که البته با الهام گیری از حسینیه معلی قطعا بهبود نیز خواهد یافت.
حسینیه معلی و به تبع آن حسینیه شبکه مازندران، بجای تئوری پردازی محض، آستین‌های همت را بالا زده و خودشان مستقیما وارد گود شده و الگوی عملی را مکمل رهنمود‌های گفتاری کرده و در عمل نشان دادند که بهترین شکل محتواگذاری برای اداره امروزی یک حسینیه چیست
در فراز پایانی تأکید می‌کنم که ما برای جذب مخاطبان جدید برای حسینیه‌ها نیازمند نوآوری هستیم اما بعضی‌ها الگو‌های غلطی مانند ترانه‌ها و موسیقی‌های غیرشرعی را برگزیده و تمام معیار‌های حسینی شدن از جمله انقلابی شدن و مجاهده گری و نیز امر به معروف و نهی از منکر و حجاب و عفاف را نفی کرده و بر سیاسی نبودن مراسم حسینیه‌ها اصرار می‌ورزند، این در حالیست که ما از حسینیه معلی و حسینیه شبکه استانی آموختیم که می‌شود عزاداری با استاندارد‌های شرعی را باب کرد و بجای اغفال نسل جوان به مشارکت تحریف شده، می‌توان هر چیزی را در جای خود قرار داد و اعتدال را در تخصیص محتوا و مناسک مراسم رعایت نمود.
